ผู้ว่าฯ ปากน้ำ > มาเพื่อทำงาน หรือมาเพื่อไป?
โดย นายรักษ์
ตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดในประเทศไทย แม้จะถือเป็น “ข้าราชการประจำ” แต่ไม่อาจปฏิเสธได้ว่ามีมิติทางการเมืองอยู่เบื้องหลังเสมอ การแต่งตั้งและโยกย้ายผู้ว่าฯ ทุกครั้งมักสะท้อนถึงความไว้วางใจจากส่วนกลาง และในบางกรณีก็เป็นการจัดสมดุลทางอำนาจในเชิงการเมืองมากกว่าการคัดเลือกคนที่รู้ปัญหาในพื้นที่จริง ๆ
สมุทรปราการ > เมืองยุทธศาสตร์ที่ซับซ้อน เป็นจังหวัดที่พิเศษกว่าหลายพื้นที่ เพราะอยู่ติดกรุงเทพฯ เป็นทั้งเมืองท่า เมืองอุตสาหกรรม และชุมชนแรงงานจำนวนมาก ปัญหาหลัก เช่น คลองเน่าเสีย การจราจรติดขัด แหล่งอาชญากรรม และการจัดระเบียบแรงงานข้ามชาติ ล้วนเป็นปัญหาที่กระทบทั้งท้องถิ่นและส่วนกลางพร้อมกัน
ที่สำคัญ > สมุทรปราการยังมีฐานทางการเมืองที่แข็งแรงจากทั้ง อบจ. เทศบาล และ ส.ส. ในหลายเขต ทำให้ผู้ว่าฯ ไม่สามารถทำงานโดย “แยกขาด” จากนักการเมืองเหล่านี้ได้
การเมืองท้องถิ่น ผู้ว่าฯ ต้องเป็นตัวกลาง> ในความเป็นจริง ผู้ว่าฯ สมุทรปราการต้องเดินเกมอย่างระมัดระวัง ระหว่าง อำนาจจากส่วนกลาง ที่คาดหวังให้บริหารราชการอย่างมีระเบียบ และ อำนาจการเมืองท้องถิ่น >ที่มีฐานเสียงและความสัมพันธ์กับชุมชน หากผู้ว่าฯ สามารถดึงทั้งสองฝ่ายมาร่วมกันแก้ปัญหา จะเป็นโอกาสทองในการสร้างผลงานที่ยั่งยืน แต่ถ้าผู้ว่าฯ เลือก “วางตัวนิ่ง” หรือพยายามเลี่ยงการปะทะกับการเมืองท้องถิ่นมากเกินไป อาจกลายเป็นเพียงผู้รักษาการณ์ที่รอวันโยกย้าย
มาเพื่อทำงาน สร้างผลงาน สร้างฐานใหม่ > หากผู้ว่าฯ ใช้โอกาสนี้แสดงวิสัยทัศน์เชิงนโยบาย ลงพื้นที่จริง และกล้าที่จะประสานความร่วมมือกับนักการเมืองท้องถิ่น โดยไม่ให้ใคร “ผูกขาด” ประโยชน์ของจังหวัด สมุทรปราการอาจกลายเป็นเวทีพิสูจน์ฝีมือที่ทำให้ชื่อของผู้ว่าฯ คนนี้ถูกจดจำในฐานะ “นักบริหารที่สร้างการเปลี่ยนแปลง”
มาเพื่อไป > ซ้ำรอยวังวนราชการ วงจรผู้ว่าฯ แบบเดิม แต่หากผู้ว่าฯ เลือกที่จะประคองตัว ไม่อยากชนกับใคร ไม่สร้างนโยบายใหม่ การบริหารงานก็จะวนอยู่ในลูปเดิม คือการจัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ ปล่อยให้ปัญหาน้ำเน่า คลองตัน คลองสำโรง ที่ยาว 55 กม.ตื้นตัน หรือมลพิษสิ่งแวดล้อมดำเนินต่อไปเหมือนเดิม ก็ย่อมถูกตีตราว่าเป็น “ผู้ว่าฯ มาเพื่อไป” คือรอ(หรือถูก)การโยกย้ายไปจังหวัดใหญ่ เล็ก หรือกลับส่วนกลางนั่งตบยุง นัยหนึ่งเพียงแค่ “ทางผ่าน” หรือ “เวทีต้นทุนก่อนพักผ่อน” โดยไม่ได้ทิ้งผลงานใด ๆ ให้คนสมุทรปราการคิดถึง
บทสรุป > สมุทรปราการจึงเป็นบททดสอบสำคัญของผู้ว่าฯ ว่าเขาจะเป็น ผู้ว่าฯ ที่สร้างผลงานเพื่อประชาชน หรือเป็นเพียง ข้าราชการที่เดินตามเส้นทางอำนาจ เท่านั้น และคำตอบ
สุดท้าย > ไม่ได้อยู่ที่ตัวผู้ว่าฯ อย่างเดียว แต่อยู่ที่ว่าเขาจะ “จัดการความสัมพันธ์กับนักการเมืองท้องถิ่นและส่วนกลาง” ได้อย่างไร
เพราะในสมุทรปราการ ผู้ว่าฯ ที่ทำงานอย่างแท้จริง อาจได้ทั้ง ผลงาน–ชื่อเสียง–ทุนทางการเมือง แต่ผู้ว่าฯ ที่มาเพื่อรอไปหรือถูกให้ไป จะเหลือเพียง “รอยเท้าในทำเนียบราชการ” ที่เลือนหายไปในเวลาไม่นาน ชงเองกินเองละกัน.
